Κλιματική Αλλαγή

  • Αποφυγή
    1,4 εκατ. τόνων
    εκπομπών CO2 λόγω ιδιοπαραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας στα διυλιστήρια του Ομίλου & επενδύσεων σε ΑΠΕ τα τελευταία 5 χρόνια

  • Μείωση
    22%
    του δείκτη tn εκπομπών CO2/tn τροφοδοσίας αργού πετρελαίου (crude oil) (έναντι αρχικού στόχου -5% για το 2020) σε σύγκριση με το έτος 2014

  • Κατάταξη εκ νέου στο επίπεδο
    Management B-
    για θέματα κλιματικής αλλαγής, με βάση το Διεθνή Οργανισμό CDP

  • > 180.000
    τόνους η συνολική αποφυγή εκπομπών CO2 από ΑΠΕ

Περιβάλλον, Ενέργεια
& Κλιματική Αλλαγή

Αναγνώριση Χρηματοοικονομικών &
Λειτουργικών Κινδύνων & Ευκαιριών

Γιατί είναι ουσιαστικό;

Το φαινόμενο της Κλιματικής Αλλαγής επηρεάζει την επιχειρηματική μας δραστηριότητα, δημιουργώντας σημαντικές προκλήσεις και ευκαιρίες. Είμαστε συνάμα παραγωγός ενεργειακών προϊόντων και καταναλωτής ενέργειας. Η κατανάλωση ενέργειας αποτελεί σημαντικό λειτουργικό κόστος αλλά ταυτόχρονα και την κύρια πηγή των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Έτσι, σχεδιάζουμε τον ενεργειακό μετασχηματισμό για μια οικονομία ουδέτερου αποτυπώματος άνθρακα, ανταποκρινόμενοι στη συνεχιζόμενη αύξηση της ζήτησης ενέργειας και τη διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας με τη λήψη μέτρων και έργων για τη μείωση των εκπομπών. Για την ηγετική συμμετοχή μας στην ενεργειακή μετάβαση, δίνουμε προτεραιότητα στον στρατηγικό μετασχηματισμό μας σε έναν ολοκληρωμένο Όμιλο παραγωγής και εμπορίας όλων των σύγχρονων μορφών ενέργειας και ανάπτυξης νέων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, με έμφαση κατ’ αρχάς στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Παράλληλα, επειδή δραστηριοποιούμαστε κυρίως στην Ελλάδα, χώρα με μεγάλο παράκτιο μέτωπο, έχουμε ξεκινήσει τη μελέτη για την προσαρμογή και αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής. Οι πιθανοί κίνδυνοι και ευκαιρίες για τις επιχειρησιακές δραστηριότητες του Ομίλου, περιλαμβάνουν ενδεικτικά τη διαχείριση κόστους συμμετοχής στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών – EU ETS, τις μελέτες σκοπιμότητας επενδύσεων-ενεργειών με έμφαση στις ΑΠΕ και τα λοιπά έργα του ενεργειακού μετασχηματισμού.

Η προσέγγισή μας

Επειδή η κατανάλωση ενέργειας αποτελεί σημαντικό λειτουργικό κόστος των δραστηριοτήτων μας, αλλά ταυτόχρονα και κύρια πηγή των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, επενδύουμε στη βελτιστοποίηση χρήσης ενέργειας, με πράσινη ηλεκτροδότηση των εγκαταστάσεων παραγωγής και με καύσιμα χαμηλών εκπομπών άνθρακα (π.χ. μπλε και πράσινο υδρογόνο, μονάδες βιοκαυσίμων, τεχνολογίες δέσμευσης των εκπομπών CO2), στην εξοικονόμηση ενέργειας στην παραγωγική δραστηριότητα και τη διοικητική λειτουργία, καθώς και στην αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Παράλληλα, μελετάται το εύρος παρεμβάσεων – έργων για την προσαρμογή των εγκαταστάσεων και των κρίσιμων ενεργειακών υποδομών στην κλιματική αλλαγή.

Η εφαρμογή της περιβαλλοντικής πολιτικής του Ομίλου, που σχετίζεται με την ενέργεια και την κλιματική αλλαγή, επιτυγχάνεται με τη χρήση σειράς εργαλείων, όπως η θέσπιση στόχων και δεικτών επίδοσης. Επίσης, παρακολουθούνται όλοι οι περιβαλλοντικοί παράμετροι μέσω ευρωπαϊκών δεικτών και πραγματοποιείται σύγκριση (benchmarking) με τις επιδόσεις του κλάδου στην Ευρώπη. Σημαντικό κομμάτι της διαχείρισης της κλιματικής αλλαγής εντός του Ομίλου αποτελεί η συνεχής περιβαλλοντική εκπαίδευση του προσωπικού και των κοινωνικών εταίρων σε ολόκληρο το ευρύ φάσμα των δραστηριοτήτων του Ομίλου. Επιπλέον, ο Όμιλος συμμετέχει ενεργά στη διαμόρφωση πολιτικών για την ενέργεια και την κλιματική αλλαγή, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (EU ETS), την Οδηγία Ενεργειακής Απόδοσης, κ.ά.

Η προσέγγιση μας και τα μέχρι τώρα αποτελέσματα αξιολογούνται θετικά, αν ληφθεί υπόψη τόσο η σημαντική πρόοδος στην επίτευξη των ποσοτικών στόχων (μείωση δείκτη έντασης εκπομπών CO2 και συνεχή μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος), όσο και η εξωτερική αξιολόγηση από τον Οργανισμό Carbon Disclosure Project- CDP στο επίπεδο Management με βαθμό Β- (σε σύγκριση με το μέσο επίπεδο Awareness σε Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο).

Η φιλοδοξία μας

Στόχος μας είναι να μειώσουμε σημαντικά το ανθρακικό μας αποτύπωμα κατά 50% μέχρι το 2030:

  • στη δραστηριότητα διύλισης (μείωση >30% σε εκπομπές scope 1,2) μέσω της βελτιστοποίησης της χρήσης ενέργειας, με πράσινη ηλεκτροδότηση των εγκαταστάσεων παραγωγής και με καύσιμα χαμηλών εκπομπών άνθρακα (π.χ. μπλε και πράσινο υδρογόνο, μονάδες βιοκαυσίμων, αλλά και τεχνολογίες δέσμευσης των εκπομπών CO2),
  • μέσω περαιτέρω ανάπτυξης και υλοποίησης επενδύσεων σε ΑΠΕ πάνω από 2GW που θα οδηγήσει στην αντιστάθμιση >20% των εκπομπών CO2,

ώστε να συμβάλλουμε στην αντιμετώπιση των αιτιών και των επιπτώσεων του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής, να οδηγηθούμε στον ενεργειακό μετασχηματισμό και να εξελιχθούμε σε μια εταιρεία μηδενικού αποτυπώματος άνθρακα μέχρι το 2050.

Αύξηση του Μεριδίου του Χαρτοφυλακίου ΑΠΕ
και Φυσικού Αερίου

Γιατί είναι ουσιαστικό;

Αποτελούν βασικούς άξονες ανάπτυξης στρατηγικής σημασίας για τον Όμιλο, καθώς συνεισφέρουν στη δημιουργία αξίας και στη διαχείριση κινδύνων. Ιδιαίτερα οι ΑΠΕ έχουν ανταγωνιστικές οικονομικές αποδόσεις, διαφοροποιούν το ενεργειακό μίγμα, υποστηρίζουν βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη αντιστάθμιση κινδύνων μειώνοντας το κόστος εκπομπών CO2 και υποκαθιστώντας ορυκτά καύσιμα, ενισχύουν συνέργειες μεταξύ των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του Ομίλου και συνεισφέρουν στην αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής. Η αυξημένη χρήση Φυσικού Αερίου στον τομέα της διύλισης, τόσο ως καύσιμο όσο και ως πρώτη ύλη, μειώνει σημαντικά το περιβαλλοντικό και ανθρακικό αποτύπωμα της δραστηριότητας αυτής.

Η προσέγγισή μας

Μακροχρόνια στρατηγική επιδίωξη μας είναι η εμφατική μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος σε όλες μας τις δραστηριότητες και η επίτευξη του κρίσιμου οράματος προκειμένου να πρωταγωνιστήσει στην Ενεργειακή Μετάβαση στην Ανατολική Μεσόγειο, μεγιστοποιώντας τις αποδόσεις στις βασικές μας δραστηριότητες και αναπτύσσοντας ένα διαφοροποιημένο ενεργειακό χαρτοφυλάκιο. Στον τομέα των ΑΠΕ η στρατηγική ανάπτυξης αποτελεί έναν συνδυασμό ωρίμανσης ενός διαφοροποιημένου χαρτοφυλακίου έργων (ΦΒ, αιολικά, βιομάζα) καθώς και στοχευμένων εξαγορών ώριμων ή σε λειτουργία έργων. Στον τομέα του Φυσικού Αερίου εστιάζουμε σε εμπορικές δραστηριότητες, όπως επενδύσεις σε πρατήρια CNG (συμπιεσμένου φυσικού αερίου) σε συνεργασία με την ΔΕΠΑ, αλλά και η δραστηριοποίηση στην προμήθεια και στην λιανική πώληση φυσικού αερίου μέσω της Elpedison (κοινοπραξία με την Edison).

Η φιλοδοξία μας

Να αναπτύξουμε σημαντική επιχειρηματική δραστηριότητα ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ, με στόχο εγκατεστημένη ισχύ 300 MW έως το 2021 και 600 MW έως το 2025, με αποφυγή αντίστοιχων εκπομπών CO2.

Να ενισχύσουμε τη θέση μας στο κλάδο του φυσικού αερίου με έμφαση στις εμπορικές δραστηριότητες.

Το Ευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο και οι στόχοι για την ενέργεια και για την κλιματική αλλαγή αποτελούν σημαντική πρόκληση για τον Όμιλο και την επιτάχυνση της πορείας αυτού προς την κλιματική ουδετερότητα. Παράλληλα η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και ο πρόσφατος Ευρωπαϊκός κλιματικός νόμος αποτελούν πρόκληση, αλλά και ευκαιρία για περαιτέρω ανάπτυξη νέων τεχνολογιών μείωσης του ανθρακικού αποτυπώματος και ηγετική παρουσία στον κλάδο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και το φυσικό αέριο, ως βασικό καύσιμο μετάβασης. Έτσι, σχεδιάζουμε και έχουμε ξεκινήσει την υλοποίηση του ενεργειακού μετασχηματισμού μας για μια οικονομία κλιματικά ουδέτερη, ανταποκρινόμενοι στη συνεχιζόμενη αύξηση της ζήτησης ενέργειας και στην ασφάλεια εφοδιασμού, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην επίτευξη των Στόχων 7 και 13 του ΟΗΕ.

Αύξηση ενεργειακής απόδοσης – εξοικονόμηση ενέργειας και επενδύσεις

Η βέλτιστη ενεργειακή αποδοτικότητα και η εξοικονόμηση ενέργειας ήταν και παραμένουν τα κυριότερα εργαλεία για τη συμβολή μας στην αντιμετώπιση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής. Παρότι οι συνεχώς βελτιούμενες προδιαγραφές καυσίμων (μηδενικού θείου) την τελευταία δεκαετία συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας ατμόσφαιρας ταυτόχρονα αυξάνουν την κατανάλωση ενέργειας για την παραγωγή τους. Ωστόσο, τα διυλιστήρια του Ομίλου, μέσα από επενδύσεις εξοικονόμησης ενέργειας και αύξησης της ενεργειακής αποδοτικότητας, έχουν καταφέρει να παράγουν καθαρά καύσιμα με υψηλή ενεργειακή αποδοτικότητα.

Η χρήση καθαρότερων αερίων καυσίμων στην παραγωγική διαδικασία, όπως φυσικό αέριο και αέριο διυλιστηρίου (refinery gas), μεγιστοποιείται ενώ μειώνεται η κατανάλωση υγρών καυσίμων. Παράλληλα, για τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος, ο Όμιλος επενδύει σημαντικά σε έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), καθώς και σε νέες τεχνολογίες στην ενέργεια και στις μεταφορές.

Στόχοι

  • Μείωση του συνολικού ανθρακικού αποτυπώματος κατά 50% μέχρι το 2030 (σε ευθυγράμμιση με το στόχο για μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία μέχρι το 2050)
  • Ανάπτυξη χαρτοφυλακίου Ανανεώσιμων Πηγών εγκαταστημένης ισχύος περίπου 600 MW ως το 2025 και πάνω από 2GW έως το 2030

Μείωση εκπομπών Scope 1,2 κατά 30%

Εκπομπές Scope 1,2 – ktCO2

Αντιστάθμιση πρόσθετου ~20% των εκπομπών μέσω ΑΠΕ

Αντισταθμίσεις (Offsets) – ktCO2

 

Δείκτης tn εκπομπών CO2/tn τροφοδοσίας αργού*

*στοιχεία απο το πρώτο έτος συγκρίσιμων επιπέδων λειτουργίας συστήματος διύλισης ΕΛΠΕ

 

Ο δείκτης tn εκπομπών CO2/tn τροφοδοσίας αργού πετρελαίου (crude oil) για τα τρία διυλιστήρια του Ομίλου παρακολουθείται σε σχέση με το έτος αναφοράς (2014) και η εξέλιξη – μείωση του την εξαετία 2014-2020 φτάνει το επίπεδο του 22%, υπερκαλύπτοντας τον αρχικό στόχο που είχε τεθεί για μείωση 5% μέχρι το 2020.

Εξετάζοντας τη μεταβολή του για ένα έτος, το 2020 σε σχέση με το 2019 σημειώθηκε μια μικρή μείωση κατά 2,5%. Η μείωση του εν λόγω δείκτη αντικατοπτρίζει τη συνεισφορά των σημαντικών δράσεων-έργων εξοικονόμησης ενέργειας και των υπόλοιπων επεμβάσεων αριστοποίησης της λειτουργίας των διυλιστήριων του Ομίλου.

Επιδόσεις

Σχετικά με την παρακολούθηση και αναφορά των εκπομπών CO2, ο Όμιλος παρακολουθεί συστηματικά όχι μόνο τις άμεσες εκπομπές (Scope 1) αλλά και τις έμμεσες εκπομπές (Scope 2 και 3) στο μεγαλύτερο ποσοστό των δραστηριοτήτων του.

Όσον αφορά στις άμεσες εκπομπές, τα διυλιστήρια του Ομίλου συμμετέχουν, από τη σύστασή του, στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου (EU ETS), και ακολουθούν όλες τις διαδικασίες παρακολούθησης, υπολογισμού και επαλήθευσης των εκπομπών σύμφωνα με τους Κανονισμούς της τρίτης φάσης του EU ETS 2013-2020. Επιπλέον, έχει ξεκινήσει η προετοιμασία των διυλιστηρίων για την 4η φάση (2021-2030), όπου οι κανόνες είναι ακόμα πιο αυστηροί και οι απαιτήσεις του Συστήματος αυξάνονται, συμβάλλοντας στην αύξηση του κόστους συμμόρφωσης. Το EU ETS αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά ενέχει μεγάλους οικονομικούς κινδύνους σε περίπτωση μεγάλης αύξησης της τιμής του CO2 και μείωσης των δωρεάν δικαιωμάτων, με συνεπακόλουθη τη μείωση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας έναντι αυτής εκτός ΕΕ.

Στο παρακάτω διάγραμμα παρατίθενται οι τελικές επαληθευμένες εκπομπές CO2 των τριών διυλιστηρίων για τα έτη 2019 (για λόγους σύγκρισης) και 2020, καθώς και των δωρεάν δικαιωμάτων εκπομπών για το 2020.

Επαληθευμένες εκπομπές και δωρεάν δικαιώματα CO2
στα τρία διυλιστήρια του Ομίλου 2020

Η συνολική κατανάλωση ενέργειας του Ομίλου, όπως παρουσιάζεται στο παρακάτω διάγραμμα, είναι ελαφρώς μειωμένη κατά 3% σε σύγκριση με το έτος 2019, το οποίο συνδέεται και με το διάστημα που το διυλιστήριο Ασπροπύργου είχε διακόψει τη λειτουργία του λόγω εργασιών προγραμματισμένης γενικής συντήρησης.

Συνολική κατανάλωση ενέργειας Ομίλου 2015-2020

Συμβολή της ιδιοπαραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας στα διυλιστήρια του Ομίλου

Επενδύοντας στην αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας σε όλα τα διυλιστήρια του Ομίλου λειτουργούν μονάδες συμπαραγωγής ηλεκτρισμού-θερμότητας, αξιοποιώντας καθαρότερα αέρια και ρεύματα της παραγωγικής διαδικασίας και έτσι συνεισφέροντας στην αποφυγή σημαντικού ποσοστού εκπομπών CO2 (παρακάτω διάγραμμα), οι οποίες θα εκπέμπονταν αν η ποσότητα ιδιοπαραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας προερχόταν από τον εξωτερικό πάροχο. Επίσης, λόγω της ενσωμάτωσης μεγαλύτερου ποσοστού ΑΠΕ στο μείγμα παραγωγής και της συνεπακόλουθης μείωσης του συντελεστή εκπομπών CO2 (στοιχεία ΔΑΠΕΕΠ), παρατηρείται σημαντική μείωση των έμμεσων εκπομπών Scope 2 σε σχέση με τα προηγούμενα έτη.

Εκπομπές CO2 που αποφεύχθηκαν λόγω της ιδιοπαραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας σε συνάρτηση με αυτές της συνολικής κατανάλωσης

Όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα, το 2020, η ιδιοπαραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια αποτέλεσε περίπου το 30% της συνολικής καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας.

Συνολική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας ανά τρόπο παραγωγής

Ο Όμιλος παρακολουθεί επιπλέον και τις άλλες έμμεσες εκπομπές (Scope 3) από τις δραστηριότητές του. Ενδεικτικά αναφέρεται η εκτίμηση των εκπομπών CO2 από τις μεταφορές με πλοία πρώτων υλών και προϊόντων και η εκτίμηση του ανθρακικού αποτυπώματος (έργο carbon footprint) από το σύνολο των δραστηριοτήτων στα κτήρια γραφείων του Ομίλου (κεντρικές υπηρεσίες και διυλιστήρια Ασπροπύργου, Ελευσίνας και Θεσσαλονίκης – πιστοποίηση First Climate). Επιπλέον, το 2020 πιστοποιήθηκε για πρώτη φορά σύμφωνα με το διεθνές πρότυπο ISO 14064, το συνολικό ανθρακικό αποτύπωμα των δραστηριοτήτων του Ομίλου στην Ελλάδα.

Το 2020, ο Όμιλος ΕΛΠΕ συμμετείχε για τρίτη φορά στη διαδικασία αξιολόγησης του CDP (συνέχεια του Carbon Disclosure Project), το μεγαλύτερο πρόγραμμα συλλογής και αξιολόγησης δεδομένων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, κατανάλωσης ενέργειας και αξιολόγησης του τρόπου ανταπόκρισης των εταιρειών στις προκλήσεις και τις ευκαιρίες της κλιματικής αλλαγής, σε παγκόσμιο επίπεδο. Σημειώνεται ότι από το 2018, το CDP έχει ενσωματώσει ερωτήσεις του Task Force on Climate-related Financial Disclosures/TCFD, οι οποίες επικεντρώνονται στους χρηματοοικονομικούς κινδύνους και ευκαιρίες της κλιματικής αλλαγής.

Το 2020, ο Όμιλος (ως μια από τις 8 εταιρείες στην Ελλάδα που συμμετείχε στην αξιολόγηση το 2020, αλλά ταυτόχρονα και και ως μια απο τις τρεις εταιρείες με βιομηχανική δραστηριότητα που συμμετείχαν), βαθμολογήθηκε εκ νέου με B-, επιβεβαιώνοντας έτσι, την διαχρονική προσήλωσή του Ομίλου όχι μόνο στη διαχείριση των προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής αλλά και στο μακροπρόθεσμο σχεδιασμό των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, με κύριο γνώμονα τη βιώσιμη ανάπτυξη και ένα χαμηλό ανθρακικό αποτύπωμα. Σημειώνεται ότι στο ίδιο επίπεδο Management (Βαθμολογία B: επίπεδο «Management – Taking coordinated action on climate issues») έχουν βαθμολογηθεί κατά μέσο όρο οι εταιρείες του κλάδου Oil & Gas Processing ενώ η μέση βαθμολογία για όλες τις εταιρείες στην Ευρώπη και σε παγκόσμιο επίπεδο είναι στο επίπεδο Awareness – C.

Στόχος του Ομίλου είναι να σταθεροποιηθεί στο επίπεδο Management και μέσω της υλοποίησης της στρατηγικής και της βελτίωσης των επιδόσεων της όσον αφορά στη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος, μελλοντικά να ανέβει στην κατηγορία Leadership του CDP.

  • Κατάταξη εκ νέου στο επίπεδο
    Management B-

    για θέματα κλιματικής αλλαγής, με βάση το Διεθνή Οργανισμό CDP

Για τον Όμιλο ΕΛΠΕ, ο μετριασμός αλλά και η προσαρμογή στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αποτελούν βασικό κομμάτι της στρατηγικής του για βιώσιμη ανάπτυξη.

Κίνδυνοι & Ευκαιρίες

Η κλιματική αλλαγή έχει πλέον αναγνωριστεί ως μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα. Δράσεις για την προσαρμογή και το μετριασμό των επιπτώσεών της έχουν νομοθετηθεί και αποτελούν προτεραιότητα σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό αλλά και εθνικό επίπεδο. Για τον Όμιλο ΕΛΠΕ, ο μετριασμός αλλά και η προσαρμογή στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αποτελούν βασικό κομμάτι της στρατηγικής του για βιώσιμη ανάπτυξη. Στο πλαίσιο αυτό, πρώτο βήμα για το αποτελεσματικό σχεδιασμό των δράσεων αποτελεί η αποτύπωση και η διαχείριση των κινδύνων αλλά και των ευκαιριών που υπάρχουν. Για τον βραχυπρόθεσμο αλλά και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό της στρατηγικής, αναλύονται διεξοδικά οι πιθανοί κίνδυνοι και οι σχετικές χρηματοοικονομικές επιπτώσεις, τόσο από την πλευρά της αντιμετώπισης (mitigation) του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής όσο και από πλευράς της στρατηγικής προσαρμογής (adaptation) στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής (π.χ. για την περίπτωση των φυσικών μεταβολών, οι οποίες εκτιμώνται ως σημαντικές για εγκαταστάσεις κοντά στο παράκτιο μέτωπο της Ελλάδας). Αυτές εξετάζονται και αναλύονται μέσα από διαφορετικούς πυλώνες όπως π.χ. την υφιστάμενη και την επικείμενη νομοθεσία, τις νέες τεχνολογίες αλλά και τις αγορές στις οποίες δραστηριοποιείται ο Όμιλος, ενώ παράλληλα αναλύονται και οι διεθνείς προβλέψεις για την ενεργειακή αγορά και την κλιματική αλλαγή, ούτως ώστε να χαραχθεί η μακροπρόθεσμη στρατηγική του Ομίλου.

Έτσι, προκύπτουν μια σειρά από επιπτώσεις και κινδύνους, οι οποίοι έχουν αξιολογηθεί, όπως το αυξημένο κόστος για καύσιμα και πρώτες ύλες, η μειωμένη ζήτηση ενεργοβόρων προϊόντων όπως τα ορυκτά καύσιμα καθώς και η αυστηροποίηση του ρυθμιστικού πλαισίου για τον έλεγχο και περιορισμό των εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου (ΑτΘ) (όπως το Συστήμα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ – EU ETS) και ο σχεδιαζόμενος μηχανισμός συνορειακού φόρου άνθρακα (CBAM)), που οδηγούν στην περαιτέρω αύξηση του κόστους άνθρακα.

Για το 2020, οι προφανείς χρηματοοικονομικές επιπτώσεις για τον Όμιλο σχετίστηκαν άμεσα με το κόστος κάλυψης του ελλείμματος δικαιωμάτων εκπομπών, καθώς και τα τρία διυλιστήρια του Ομίλου στην Ελλάδα συμμετέχουν στο EU ETS. Για την περίοδο 2013-2020 (3η φάση εμπορίας δικαιωμάτων) και σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες κατανομής δικαιωμάτων, το κόστος συμμόρφωσης έχει αυξηθεί σημαντικά, ιδίως εντός του 2020, λόγω της σημαντικής αύξησης της τιμής των δικαιωμάτων (ξεπέρασε τα 31€/tn στο τέλος του 2020) αλλά και της μειούμενης κατανομής δικαιωμάτων από χρόνο σε χρόνο λόγω της αύξησης του ενιαίου διατομεακού διορθωτικού συντελεστή (CSCF). Επιπροσθέτως, με βάση τις πρόσφατες αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για εφαρμογή μηχανισμού αποθέματος δικαιωμάτων (Market Stability Reserve) και την αναδιάρθρωση του ΣΕΔΕ για την περίοδο 2021-2030 (4η φάση εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών), αναμένεται περαιτέρω αύξηση της τιμής των δικαιωμάτων (€/tn), η οποία θα επηρεάσει άμεσα και το μελλοντικό κόστος συμμόρφωσης. Με την ταυτόχρονη μείωση των δωρεάν δικαιωμάτων στην 4η φάση, ο Όμιλος θα κληθεί να καλύψει ένα μεγάλο επιπρόσθετο κόστος, παρά την κατάταξή του στους τομείς που κινδυνεύουν από διαρροή άνθρακα (επιδείνωση της ανταγωνιστικότητάς του). Λόγω και της γεωγραφικής του θέση (σύνορα ΕΕ), ο Όμιλος κινδυνεύει ακόμα περισσότερο από ότι άλλες ευρωπαϊκές χώρες από τον ανταγωνισμό από γειτνιάζουσες χώρες που δεν ανήκουν στο ΣΕΔΕ και παράγουν τα ίδια προϊόντα χωρίς πρόσθετο λειτουργικό κόστος λόγω του επονομαζόμενου κόστους άνθρακα.

Επιπρόσθετα, λόγω του ότι για δραστηριότητες ηλεκτροπαραγωγής δεν κατανέμονται δωρεάν δικαιώματα από το 2013, τα διυλιστήρια επιβαρύνονται επιπλέον με το αυξημένο κόστος για την ηλεκτρική ενέργεια που αγοράζουν, καθώς το κόστος αγοράς δικαιωμάτων για την ηλεκτροπαραγωγή μετακυλίεται στους καταναλωτές.

Οι παραπάνω κίνδυνοι (αυξημένο κόστος CO2, μετάβαση σε μια οικονομία ουδέτερου ανθρακικού αποτυπώματος, αλλαγές στην ζήτηση και τις προτιμήσεις των καταναλωτών) αξιολογούνται από την διοίκηση του Ομίλου σε συνεχόμενη βάση, εντός κάθε οικονομικού έτους, εντοπίζονται επενδυτικές ευκαιρίες (λ.χ. ανάπτυξη των ΑΠΕ, αύξηση ενεργειακής απόδοσης, ανάπτυξη προϊόντων χαμηλών εκπομπών) και χαράσσεται η στρατηγική του Ομίλου. Η πιστή εφαρμογή της, έχει ήδη συνεισφέρει στη μείωση του ελλείμματος και του λειτουργικού κόστους άνθρακα μέσω της αύξησης της ενεργειακής απόδοσης, ενώ παράλληλα καύσιμα χαμηλότερου ανθρακικού αποτυπώματος ήδη αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι του κύκλου εργασιών του Ομίλου.

Ο Όμιλος αναγνωρίζει επιπλέον ως ευκαιρία τις νέες, χαμηλών εκπομπών άνθρακα, τεχνολογίες που έχουν αναπτυχθεί με γνώμονα την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, όπως οι τεχνολογίες παραγωγής μπλέ και πράσινου υδρογόνου, οι τεχνολογίες δέσμευσης, αποθήκευσης και αξιοποίησης εκπομπών CO2 και άλλες τεχνολογίες υποκατάστασης ορυκτών πρώτων υλών με πιο φιλικές στο περιβάλλον πρώτες ύλες. Λόγω της άμεσης ανάγκης για δράση, οι περισσότερες νέες τεχνολογίες άμεσα αξιολογούνται ως προς τις δυνατότητες εφαρμογής και την αποτελεσματικότητά τους, ώστε να μειώνονται οι πιθανοί κίνδυνοι και να μεγιστοποιούνται τα οφέλη.

Τέλος, συνεχίζεται η αξιολόγηση πιθανών ευκαιριών για περαιτέρω διείσδυση στο φυσικό αέριο, αφού αποτελεί το καύσιμο μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλότερων εκπομπών αλλά και στα προηγμένα βιοκαύσιμα, μέσω της υλοποίησης ποικίλων προγραμμάτων R&D. Ήδη στα διυλιστήρια του Ομίλου, το φυσικό αέριο έχει αντικαταστήσει σε πολύ μεγάλο βαθμό τα υγρά καύσιμα.

Στόχος του Ομίλου είναι ο μετασχηματισμός του σε καινοτόμο ενεργειακό Όμιλο παροχής πλήθους ενεργειακών προϊόντων χαμηλού αποτυπώματος άνθρακα, διατηρώντας την ηγετική του θέση σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία.

Βιοκαύσιμα

Τα βιοκαύσιμα αποτελούν τα μόνα άμεσα υποκατάστατα των ορυκτών καυσίμων, που διατίθενται σήμερα σε μεγάλη κλίμακα για καύσιμα μεταφορών, ενώ η χρήση τους συμβάλλει στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) των οχημάτων και σε πιο φιλικές προς το περιβάλλον μεταφορές, χωρίς να απαιτούνται σημαντικές μετατροπές στα οχήματα και στα δίκτυα διανομής.

Μέχρι σήμερα, ο όρος βιοκαύσιμα για την ελληνική αγορά αναφέρεται κυρίως στο βιοντίζελ, καύσιμο παρόμοιων ιδιοτήτων με το ντίζελ, το οποίο χρησιμοποιείται ως συστατικό (μετά από ανάμειξη με το συμβατικό ντίζελ) σε όλα τα ντιζελοκίνητα οχήματα, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή προδιαγραφή μίγματος.

Παράλληλα, από το 2019 τέθηκε σε εφαρμογή στην εγχώρια αγορά η νέα προδιαγραφή για προσθήκη βιοκαυσίμων στη βενζίνη σε ποσοστό 1% σε ενεργειακό περιεχόμενο, το οποίο αυξήθηκε σε 3,3% από 1/1/2020. Για τη συμμόρφωση με τη νέα νομοθεσία, ο Όμιλος ΕΛΠΕ προέβη σε μετατροπή των υφιστάμενων μονάδων παραγωγής μεθυλαιθέρων (MTBE και TAME) του διυλιστηρίου Ασπροπύργου προς τις αντίστοιχες μονάδες παραγωγής αιθυλαιθέρων (ETBE/TAEE), χρησιμοποιώντας βιοαιθανόλη ως α’ ύλη στην αντίδραση αιθεροποίησης. Η αναβάθμιση ολοκληρώθηκε με επιτυχία και οι δύο μονάδες είναι σε λειτουργία.

Βιοντίζελ που παραλήφθηκε και χρησιμοποιήθηκε στο ντίζελ κίνησης

Έτος Βιο-ντιζελ (lt) % κ.ο στο ντίζελ κίνησης
2018 107.448.000 7,07
2019 99.508.000 7,07
2020 91.206.000 7,08

Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

Τα τελευταία οκτώ χρόνια έχουν αναπτυχθεί και λειτουργούν ήδη σταθμοί ΑΠΕ συνολικής ισχύος 26MW κυρίως σε ακίνητα του Ομίλου και άλλες εκτάσεις. Συγκεκριμένα, σε λειτουργία βρίσκονται φωτοβολταϊκοί σταθμοί συνολικής ισχύος 19 MW σε Αττική, Θεσσαλονίκη, Καβάλα και Καρδίτσα και ένα αιολικό πάρκο ισχύος 7 MW στην Πύλο Μεσσηνίας. Επίσης βρίσκονται σε λειτουργία 14 φωτοβολταϊκοί σταθμοί αυτοπαραγωγής με ενεργειακό συμψηφισμό (πρόγραμμα net-metering), συνολικής ονομαστικής ισχύος 192 kW σε ισάριθμα πρατήρια υγρών καυσίμων ΕΚΟ και ΒΡ. Σε διάφορα στάδια ανάπτυξης βρίσκονται φωτοβολταϊκά έργα συνολικής ονομαστικής ισχύος 1.109,5 MW, αιολικά 219 MW καθώς και μία μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας από καύση βιομάζας (προερχόμενης από υπολειμματική γεωργία) συνολικής ισχύος 4,68 MW. Ειδικότερα εντός του 2020 υποβλήθηκαν αιτήσεις για άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνολικής ισχύος 65 MW για φωτοβολταϊκά και 149 MW για αιολικά.

Επιπλέον, σε συνεργασία με την ΛΑΡΚΟ, αναπτύσσεται ένα χαρτοφυλάκιο συνολικής ισχύος 43,9 MW φωτοβολταϊκών. Επιπλέον αυτών, στις 17 Φεβρουαρίου 2020, υπεγράφη με την εταιρεία JUWI η σύμβαση για εξαγορά, κατασκευή και λειτουργία του φωτοβολταϊκού έργου 204,3 MW στην Κοζάνη, το οποίο αποτελεί το μεγαλύτερο έργο ΑΠΕ στην Ελλάδα και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και το έκτο μεγαλύτερο Φ/Β πάρκo στην Ευρώπη, έως σήμερα. Η συναλλαγή ολοκληρώθηκε την 1 Οκτωβρίου 2020 και η κατασκευή του έργου ξεκίνησε εντός του Νοεμβρίου του 2020. Η ολοκλήρωση του έργου αναμένεται στις αρχές του 2022.

Η συνολική παραγωγή ενέργειας από τους ΦΒ σταθμούς του Ομίλου έχει ξεπεράσει τις 85 GWh από την έναρξη λειτουργίας τους και η παραγωγή του αιολικού πάρκου στη Μεσσηνία ξεπέρασε τις 109 GWh αντίστοιχα.

Η συνολική αποφυγή εκπομπών CO2 από ΑΠΕ υπερβαίνει τους 180.000 τόνους.

Ηλεκτροκίνηση

Ο Όμιλος ΕΛΠΕ εισήλθε δυναμικά και στην αγορά της Ηλεκτροκίνησης. Η νεοσυσταθείσα εταιρεία του Ομίλου, ElpeFuture, εξολοκλήρου θυγατρική του Ομίλου, θα αναπτύξει εκτεταμένο δίκτυο σταθμών φόρτισης Η/Ο και τις αντίστοιχες υπηρεσίες ηλεκτροκίνησης. Η ElpeFuture θα δραστηριοποιηθεί στην νέα αγορά ως Πάροχος Υπηρεσιών Ηλεκτροκίνησης (Π.Υ.Η.), ως Φορέας Εκμετάλλευσης Υποδομών Φόρτισης (Φ.Ε.Υ.Φ.Η.Ο.), αλλά και ως Φορέας Διεκπεραίωσης Συναλλαγών (Φ.Δ.Σ.).

Η ανάπτυξη σε πρώτη φάση θα συμπεριλάβει την εγκατάσταση 60 φορτιστών ταχείας φόρτισης (DC), ισχύος 50kW, σε επιλεγμένα πρατήρια ΕΚΟ / ΒΡ ώστε να καλύπτουν όλη την Ελλάδα και σημαντικό αριθμό φορτιστών AC.

Ο Όμιλος ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, παρακολουθώντας διαρκώς τις εξελίξεις, συμβάλει στην προώθηση και τη λειτουργία της βιώσιμης κινητικότητας, στηρίζοντας δράσεις που σκοπό έχουν να μεταβάλουν την τεχνολογική διάρθρωση και το μείγμα καυσίμων των μέσων μεταφοράς για τη μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος

Προηγούμενη Ενότητα Αγορά
Επόμενη Ενότητα Περιβάλλον, Ενέργεια & Κλιματική Αλλαγή Ποιότητα Αέρα